Kooikerhondjes van de GANTELHOEVE: Camiel†, Famke†, Dieke†, Lobke, Jitske en Silke

Patellaluxatie of losse knieschijf bij het kooikerhondje
In het fokreglement van de "VERENIGING HET NEDERLANDSE KOOIKERHONDJE" is in artikel 4.3.5 met betrekking tot patellaluxatie het volgende opgenomen:
  1. Dieren die blijkens een knieonderzoek patellaluxatie graad 2 of hoger hebben of hebben gehad (operatieve correctie) worden uitgesloten van de fokkerij.
  2. De combinatie van ouderdieren, die directe nakomelingen heeft voortgebracht, die blijken te lijden aan patellaluxatie, mag niet worden herhaald.
  3. Dieren die blijkens een knieonderzoek patellaluxatie graad 1 hebben mogen voor de fokkerij worden ingezet mits zij worden gecombineerd met een dier waarbij de uitslag van het knieonderzoek “vrij” is.
Hieronder willen wij u enige informatie geven wat patellaluxatie inhoud.
pup nest jessie 2010
  1. Wat is patellaluxatie of knieschijfluxatie?
  2. Symptomen, diagnose en behandeling van patellaluxatie
  3. Fokken met patellaluxatie
Wat is patellaluxatie of knieschijfluxatie?
De knieschijf ofwel patella ligt normaal gesproken in een kraakbeensleuf aan het onderste gedeelte van het bovenbeen.
Bij patellaluxatie schiet deze van zijn plaats (naar binnen of naar buiten.
De knieschijf heeft een belangrijke functie in het mechanisme van de kniebuiging. Bij een luxatie van de knieschijf valt deze functie weg, waardoor de hond niet meer goed op dit been kan steunen.
knie normaal knie normaal knie luxatie knie patellaluxatie
Dat patellaluxatie een complex probleem is, blijkt wel uit de verschillende classificaties waarin deze aandoening wordt onderverdeeld.
Onderverdeling in voorkomen
  • Mediale luxatie (luxatie naar binnen)
  • Laterale luxatie (naar buiten)
Onderverdeling naar oorzaak
  • Erfelijkheid: Genetisch bepaalde anatomische afwijkingen veroorzaken de patellaluxatie.
  • Traumatisch: Door een ongeluk kunnen een of meerdere bandjes afscheuren die normaal de knieschijf op zijn plaats houden
  • Tgv lichamelijke afwijkingen: Andere aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat de knieschijf losser in de kraakbeensleuf ligt.
Onderverdeling in de ernst van de luxatie
  • Graad 1: De knieschijf is te luxeren. Bij een gestrekte poot is de knieschijf met de hand te verplaatsen. Wanneer de poot weer in de normale stand staat schiet de knieschijf vanzelf weer terug.
  • Graad 2: Hierbij schiet de knieschijf er regelmatig naast en blijft dan in geluxeerde positie voor kortere of langere tijd. Sommige honden “zetten” de knieschijf zelf weer op de plaats door de poot naar achteren te strekken.
  • Graad 3: De knieschijf is permanent geluxeerd, wanneer de knieschijf weer in de goede positie gezet wordt schiet deze er vanzelf weer uit. De kraakbeensleuf is ondiep of zelfs afgevlakt. De poot wordt wel belast maar staat vaak in doorgebogen positie.
  • Graad 4: De knieschijf is permanent geluxeerd en de kraakbeensleuf is afgevlakt of schuin aflopend. Honden houden de poot omhoog of bij beiderzijdse luxatie lopen ze extreem afwijkend wijdbeens.
Top
Symptomen van patellaluxatie
Verschijnselen van patellaluxatie kunnen variëren van heel af en toe door de betreffende poot zakken tot permanente afwijkende loop waarbij de dieren met de knieën naar buiten lopen. Wanneer de knieschijf weer in de goede positie schiet zijn de problemen ook weer direct verdwenen. Camiel jan 2011
Bij mediale patellaluxatie kunnen we globaal drie groepen onderscheiden;
  • Pasgeborenen en puppies: Problemen van afwijkend gebruik van een of beide achterpoten vanaf de tijd dat ze echt gaan lopen. Vaak zijn dit de dieren met patellaluxatie graad 3 of 4.
  • Jonge tot volwassen honden: Deze dieren hebben vaak altijd al een wat afwijkende gang maar deze kan langzaam verergeren. Deze gevallen hebben vaak patellaluxatie graad 2 of 3.
  • Oudere dieren: Oudere dieren met patellaluxatie graad 1 of 2 hebben vaak in hun leven slecht geringe verschijnselen. Vaak zien we bij deze dieren plotselinge kreupelheid en pijn door verergering van de luxatie en/of door de toename in de vorming van artrose.
Stellen van de diagnose en behandeling patellaluxatie
De diagnose wordt gesteld aan de hand van het verhaal (anamnese) en het onderzoek waarbij met een speciale handgreep wordt gekeken of de knieschijf te luxeren is.
Het maken van röntgenfoto's is niet direct noodzakelijk voor de diagnose maar sluit wel andere oorzaken uit en kan informatie geven over de prognose en de keuze van behandelmethode.
De behandeling van de patellaluxatie is afhankelijk voor de graad en de oorzaak van de luxatie.

Afhankelijk van de graad van de patellaluxatie kan er voor de volgende operatieve ingrepen gekozen worden, ook combinaties van deze methoden worden gebruikt.
  • Strak hechten van het kapsel; hierdoor kan de knieschijf minder snel luxeren
  • Uitdiepen van de kraakbeensleuf; hierdoor valt de knieschijf dieper in de sleuf en zal minder gemakkelijk luxeren.
  • Teugeltechnieken; hierbij kunnen teugels van onoplosbaar materiaal gebruikt worden om de knieschijf op de plaats te houden en/of de aanhechtingsplaats van de kniepees in de goede positie te houden.
  • Transpositie van de aanhechtingsplaats; hierbij wordt de aanhechtingsplaats van de kniepees losgebeiteld en in de goede positie teruggezet met pinnetjes.
  • Uitgebreide botchirurgie; in enkele gevallen zijn de anatomische afwijkingen van dien aard dat complete standscorrecties nodig zijn.
De vooruitzichten na chirurgie zijn uitstekend, doel van de chirurgie is compleet functioneel herstel.
Top
Famke dec 2010 Fokken met patellaluxatie
Afgezien van de traumatische patellaluxatie (dus na een ongeluk) wordt het fokken van honden met een patellaluxatie ten zeerste afgeraden. De kans dat deze aandoening wordt doorgegeven is zeer groot.
Helaas zijn losse knieschijven niet te voorkomen. Het enige wat we kunnen doen is goede selectie van de dieren die we gebruiken voor de fok. Bij het kooikerhondje is het verplicht de dieren te laten onderzoeken door een specialist om de graad van luxatie vast te stellen.
Top

[ Bron: Dierendokters Dierenklinieken]

Copyright Willem en Aukje van der Hoeven 2024